Kalibreren van de autofocus van mijn camera bij Calumet

In dit blogbericht wil ik jullie graag wat meer vertellen over mijn ervaringen met het caliberen van de autofocus van mijn camera.

De aanleiding

De laatste tijd had ik het idee dat de foto’s die ik maakte met mijn 16-50 f/2.8 SSM op mijn A77ii body niet volledig scherp waren. Na een nabewerking leverde het wel een acceptabel resultaat op, maar de foto’s zouden scherper kunnen zijn. Een aanwijsbare oorzaak is er niet, de apparatuur is niet gevallen, wat de onscherpte zou kunnen verklaren.

Bij het gebruik van het objectief op de Sony A6300 body leken de foto’s echt scherper te zijn.

Waarom is het calibreren van de autofocus nodig?

De camera maakt, net als alle digitale spiegelreflexcamera’s, gebruik van een separate phase detection autofocus sensor. Deze autofocus sensor is dus niet aangebracht op de beeldsensor. Door toleranties in de productie van camerabody en objectief kan het voorkomen dat de afstand tussen de PDAF sensor en de beeldsensor een minimale afwijking vertoont. Zelf een minuscule afwijking heeft direct effect voor de scherpte van de foto.

Bij systeemcamera’s bevinden de autofocus sensoren zich wél op de beeldsensor. Hierdoor is het bij een systeemcamera niet nodig om de autofocus te kalibreren.

Hoe gaat het in zijn werk?

Omdat ik het nog niet eerder had gedaan, koos ik ervoor om m’n lenzen te laten kalibreren bij Calumet Photographic in Amsterdam. Eigenlijk kwam ik hier bij toeval terecht, omdat Calumet dicht in de buurt van het project waar ik op dit moment voor mijn werkgever werkzaam ben. Bij Calumet moet je eerst een afspraak maken en vervolgens kan je langs met je camera(‘s) en lenzen en worden je lenzen gekalibreerd terwijl je wacht. Bij mij ging het om mijn Sony A77ii camera met een objectief van het type Sony 16-50 f/2.8 SSM.

De camera wordt vervolgens op een statief gezet en vanaf een bepaalde afstand worden er foto’s gemaakt van het kalibratiesysteem bij de grootste diafragma opening die het objectief biedt. In het geval van dit objectief betreft het dus een diafragma-waarde van f/2.8.

De camera wordt scherpgesteld op een focusvlak met patronen, waarop de camera goed kan scherpstellen. Naast het focusvlak is schuin een liniaal geplaatst, waarop kan worden afgelezen op welk punt het objectief werkelijk is scherpgesteld. Bij een perfect gekalibreerde camera met objectief is op de gemaakte foto het nulpunt op de liniaal het scherpst.

Op basis van de uitgevoerde metingen wordt er in het menu een instelling veranderd om de camera een vertellen welke correctie dient te worden toegepast bij het scherpstellen. Dit is afhankelijk van de resultaten van de metingen: lag het scherpste deel van de foto voor of achter het nulpunt. In mijn geval was een kleine correctie nodig, bij een instelling van -2 in het menu van mijn camerabody is de camera – objectief combinatie juist gekalibreerd.

Zelf objectieven caliberen.

Het is mogelijk om zelf je lenzen af te stellen. Op internet kan je allerlei tools vinden om het zelf te doen: DIY, maar je kan ook een mini versie van het kalibratiesysteem kopen. De (semi-) professionele DSLR en SLT camera’s bieden over het algemeen de mogelijkheid tot het zelf kalibreren. De werking is per cameramerk net iets verschillend. Een blik in de handleiding kan je dan uitkomst bieden om duidelijk te krijgen hoe dit bij jouw camerabody werkt.

Als de camera deze instelling niet heeft, dan kan de je de autofocus niet zelf kalibreren. Deze camera kan dan alleen gekalibreerd worden door mechanisch de autofocus sensoren of beeldsensor te verstellen.

Kalibreren bij Calumet

Ik heb mijn camera, in combinatie met één objectief laten kalibreren bij Calumet Photographic. Ik kon hiervoor dezelfde dag nog terecht bij de vestiging in Amsterdam Zuid-Oost.

Het objectief dat ik heb laten kalibreren is een zoomobjectief. Voorafgaan aan de calibratie werd me gevraagd bij welke brandpuntsafstand ik het objectief wilde laten kalibreren. Er werd me namelijk verteld dat er bij zoomobjectieven soms wat verschillen bestaan tussen de resultaten bij het kalibreren bij de laagste en de hoogste brandpuntsafstand. In mijn geval dus 16 respectievelijk 50 mm. Ik heb er dus voor gekozen om het objectief bij een brandpuntsafstand van 35 mm te laten kalibreren.

Mijn camera en objectief werden vervolgens meegenomen voor de operatie. Een lekker kopje koffie verder was de klus geklaard en liep ik weer naar buiten met mijn camera en objectief.

De kosten  voor het kalibreren van een camerabody met één objectief waren €24,50. Bij het kalibreren van de camerabody met meerdere objectieven zijn de kosten per objectief lager. Volgens de informatie op de website van Calumet zijn de kosten per aanvullend objectief €10,—.

En…is er verschil te merken na het kalibreren?

Ik hou je op de hoogte van mijn ervaringen na het kalibreren van de autofocus!

Update 13 juni 2018:

Ik ben tevreden met de autofocus van mijn camera na het kalibreren van de autofocus. Er is zeker verschil te merken in de scherpte van de foto’s. Waarom heb ik dat niet eerder laten doen……? De eerlijkheid gebiedt me echter wel om te zeggen dat ik bij het maken van foto’s ook ook bewuster bezig ben met het bereiken van een zo goed mogelijke scherpte van de foto. Een goede calibratie van apparatuur speelt hier natuurlijk een belangrijke rol, maar het nauwkeurig scherpstellen op het onderwerp, keuze van de juiste diafragma-opening en vooral het voorkomen van bewegingsonscherpte speelt hier een rol. Voor het voorkomen van deze bewegingsonscherpte is het met name belangrijk dat de camera goed stil gehouden wordt en de sluitertijd zo kort mogelijk gehouden wordt.

Alle factoren moeten in orde zijn om een ècht scherpe foto te maken. Aan de calibratie van mijn camera-objectief combinatie zal het echter niet meer liggen! Ben jij dus ook op zoek naar ultieme scherpte in een foto, laat dan vooral jouw camera-objectief combinatie kalibreren als je een DLSR- of SLT-camera gebruikt!